Stadsmuren

Omstreeks 1200 kreeg Deventer zijn eerste stenen stadsmuur. Rond 1360 was die muur om de stad verdubbeld. Als de poorten dicht waren, kon je de stad niet in of uit. Dat was ook de bedoeling, want het was niet veilig buiten de muren van de stad. De muren gaven ook bescherming in tijden van oorlog.

Lees het hele artikel »

Stadswijnhuis 'De Steerne'

Op de plek waar nu Sociëteit De Hereeniging is, op Grote Poot 2, stond in de 15 eeuw het stadswijnhuis 'De Steerne' (De Ster). Hiervan zijn alleen de kelders bewaard gebleven. In deze kelders werd toentertijd de wijnvoorraad bewaard. Op de begane grond van het stadswijnhuis bevond zich een enorme zaal.

Lees het hele artikel »

Lebuinuskerk

Ongeveer op de plaats waar Sint Lebuinus in 768 een houten kerkje stichtte, werd rond 1040 door bisschop Bernold een Romaanse kerk gebouwd. Tussen 1460 en 1500 werd deze Romaanse basiliek verbouwd tot een veel grotere Gothische kerk met een lengte van 102 meter en een breedte van 41 meter.

Lees het hele artikel »

Rechtspraak

Rechtspraak en bestuur waren tot de Franse Tijd niet gescheiden. Leden van het stadsbestuur hadden tot 1810 zitting in de vijf rechtbanken die de stad kende. Alle vijf rechtbanken hielden zitting in het stadhuis. De hoogste rechtbank was het college van schepenen en raden zelf.

Lees het hele artikel »

Schonenvaarders

Kooplieden die op het Zweedse schiereiland Schonen voeren hadden een eigen gilde, het Schonenvaardersgilde.

Lees het hele artikel »

Regentenfamilies

De stadsbestuurders behoorden eeuwenlang tot de rijkste families. Het ging maar om een beperkt aantal geslachten. Ze woonden in grote, indrukwekkende huizen in de stad en hadden vaak ook nog een mooi buitenhuis op het platteland. De heren hadden vaak rechten gestudeerd en hun opleiding afgesloten met een lange educatiereis naar Frankrijk en Italië.

Lees het hele artikel »

Rococo-gevel

De panden Lange Bisschopstraat 23 en 25 werden in de achttiende eeuw voorzien van een nieuwe lijstgevel. De kroonlijst bevat in het midden twee versieringen in de vorm van de bekende rococo-kuif. Zo'n kuif lijkt op de vorm van een schelp, maar dan asymmetrisch.

Lees het hele artikel »

Waalse gemeente in de Broederenkerk

Na de hervorming van 1591 werd de Broederenkerk in gebruik genomen door een protestantse gemeenschap en in de achttiende eeuw door de Frans sprekende Waalse gemeente, ook een protestantse kerkgemeenschap. Het waren vooral de belangrijke rijke families die hiertoe behoorden.

Lees het hele artikel »

Germaanse nederzetting De Scheg

Er is tussen 1984 en 1986 een omheinde Germaanse nederzetting gevonden bij de Scheg in Colmschate uit de Romeinse tijd. De nederzetting was 80 bij 130 meter. Er stonden verschillende huizen en er lag een vier meter brede weg. De woonplaats lag midden in een wat hoger gelegen gebied waar aan landbouw werd gedaan.

Lees het hele artikel »

Oversticht

De naam Oversticht duidt het gebied aan in de provincies Overijssel en Drenthe dat in de Middeleeuwen onder het bestuur van de bisschop van Utrecht viel.

Lees het hele artikel »

Lebuinus

In 768 kwam de angelsaksische monnik Liafwin vanuit Engeland naar ons land. Zijn Latijnse naam was Lebuinus. Hij verspreidde het nieuwe geloof, het Christendom onder de Saksen die in de tweede helft van de achtste eeuw in de omgeving van Deventer woonden.

Lees het hele artikel »

Muntslag

Rond het jaar 990 werden in Deventer voor het eerst munten geslagen. Op die munten zien we de namen of afbeeldingen van Duitse keizers, zoals Otto III, Hendrik II of Koenraad II. Zij stonden aan het hoofd van het Duitse Keizerrijk, waartoe Deventer toen ook behoorde.

Lees het hele artikel »

Tufsteen

Tufsteen is een vulkanisch gesteente, dat in de Middeleeuwen vaak gebruikt werd als bouwmateriaal. Het is vrij gemakkelijk te bewerken. Tufsteen werd vooral veel gewonnen in de Eifel in Duitsland. Veel tufsteen werd via de Rijn en de IJssel naar Deventer vervoerd, waar het werd verhandeld.

Lees het hele artikel »

Stadspoorten

Om destad te verdedigen tegen aanjvallen werd in de dertiende eeuw rondom de stad een muur gebouwd, in de veertiende eeuw gevolgd door een tweede muur. De benodigde bakstenen werden geleverd door stenenbakkers, die op de stadsweide hun bedrijf uitoefenden.

Lees het hele artikel »

Achter de Muren

In de dertiende eeuw werd begonnen met de aanleg van een dikke stenen ringmuur rondom de kleine stad, die Deventer toen was. Dat was nodig om de stad tegen aanvallen te kunnen verdedigen. Één muur was nog niet veilig genoeg. Daarom werd een eeuw later enkele meters vóór die muur een tweede dikke ringmuur aangelegd.

Lees het hele artikel »

Klooster Ter Hunnepe

In 1225 werd bij Deventer een cisterciënzer klooster gesticht, 'Horst' geheten. In deze abdij woonden veel zusters uit de Duitse abdij van Hönnepol; misschien verklaart dat de naam 'Ter Hunnepe'. In 1253 brandde het klooster af, maar in 1266 kregen de kloosterzusters grond op 'Somersvoert', gelegen in de buurtschap Lage Weteringen.

Lees het hele artikel »

Heilige Geest Gasthuis

Het Heilige Geest of Grote Gasthuis is het oudste gasthuis van Deventer en bestond al in de dertiende eeuw. Het was gelegen op de hoek van de Brink en de Kleine Overstraat op de plek waar nu de Openbare Bibliotheek te vinden is. Het huis was in het begin bedoeld voor vreemdelingen, zwervers en reizigers die geen herberg konden betalen.

Lees het hele artikel »

Gasthuizen

In de Roggestraat zijn nog delen van de gevel te zien, die ooit behoorden tot het Middeleeuwse Voorster Gasthuis. De rijke burger Geert Hakesberch stelde in 1471 zijn bezit ter beschikking aan het stadsbestuur om er een armenhuis mee te stichten “voor arme luyden, veroldert ende kranck, van leden verlammet”.

Lees het hele artikel »

Bergenvaarders

Deventer kooplieden, die handel dreven met de Noorse stad Bergen verenigden zich in de veertiende eeuw in het Bergenvaardersgilde. Hun belangrijkste handelswaar was de stokvis. Stokvis id de naam voor kabeljauw, die aan stokken te drogen hing. De handel in stokvis was zo belangrijk, dat sommige kooplieden zelfs gedurende langere tijden in Bergen woonden.

Lees het hele artikel »

Arkelstein

In de middeleeuwen werd het Oversticht (de huidige provincie Overijssel) vanuit het zuiden(de huidige provincie Gelderland) bedreigt. Er is destijds een verdedigingswerk aangelegd, een landweer. Bij doorgangen in de landweer stonden kastelen. Eén erv

Lees het hele artikel »

Zusters van het Gemene Leven

Geert Grote (1340-1384) legde de grondslag voor de stichting van een gemeenschap van vrouwen, die zich de Zusters van het Gemene Leven noemden. Met ‘Gemene’ wordt bedoeld ‘gemeenschappelijk’. Ze deelden hun bezittingen, leefden sober en besteedden naast hun werk veel tijd aan bezinning en gebed.

Lees het hele artikel »

Meester Geertshuis

De plaquette op de muur van het huis op de hoek Bagijnenstraat en Hagensteeg herinnert aan het geboortehuis van Geert Grote aan de overkant van de Hagensteeg. In 1340 werd Geert grote daar geboren. In 1374 stelde hij dit ouderlijk huis beschikbaar aan de stad om er arme ongehuwde vrouwen in te laten wonen.

Lees het hele artikel »

Latijnse School

In de huizen van de kapittelheren achter de Lebuinuskerk ontstond in het midden van de twaalfde eeuw een kapittelschool. De kapittelheren waren hoge geestelijken die het bestuur van de kerk vormden. Naast Latijn vormde ook muziek een belangrijk vak op de school.

Lees het hele artikel »

Heer Florenshuis

Florens Radewijns (1350-1400), de eerste leerling van Geert Grote, stichtte in 1385 na de dood van zijn leermeester de gemeenschap van de Broeders van het Gemene leven. Hij stelde leefregels op voor het huis, waarin hij met zijn medebroeders woonde. Samen besloten zij om alle inkomsten in een gezamenlijke kas te storten.

Lees het hele artikel »

Muurschilderingen uit de Middeleeuwen

De oudste muurschilderingen in de Grote of Lebuinuskerk stammen uit ongeveer 1400. Die muurschilderingen worden fresco’s genoemd. Ze zijn met waterverf geschilderd op een pas aangebrachte kalklaag. Eén van de oudste schilderingen stelt Jezus aan het kruis voor.

Lees het hele artikel »

Bursa Cusana

De kardinaal Nicolaas van Cusa leefde van 1401 tot 1464. Hij liet de stad Deventer geld na, waaruit een aantal studenten voor een deel hun studie en hun verblijf in de stad konden betalen.

Lees het hele artikel »

Klooster Diepenveen

In 1400 werd op een zandrug in ‘het diepe veen’ vanuit de zustergemeenschap van het Meester Geertshuis door Johannes Brinckerinck een zustergemeenschap gesticht, die in 1408 werd omgevormd tot een vrouwenklooster. Het was het eerste vrouwenklooster van de geestelijke vernieuwingsbeweging, die 'Moderne Devotie' wordt genoemd.

Lees het hele artikel »

Buiskensklooster

Dit huis is genoemd naar de rijke burger Reyner Buyskens, die rond 1400 in zijn tuin armenwoningen had laten bouwen. In 1419 werd zijn huis met de armenwoningen door zijn dochter Aleyt geschonken aan de Zusters van het Gemene (gemeenschappelijke) Leven, waaartoe ze zelf ook behoorde.

Lees het hele artikel »

Huis 'De Schuur'

Naast het Landshuis aan het Grote Kerkhof heeft ooit een pand gestaan dat net zo mooi was als het Landshuis. In 1442 werd 'Die Schuer' voor het eerst genoemd. Het huis lag in die tijd nog samen met de Brunenberg (het latere Landshuis) en nog twee huizen, De Halve Maan en het Olde Credeshuus, aan een straat die pas in 1644 een plein werd: het Grote Kerkhof.

Lees het hele artikel »

Hanzegevels

De huizen op de hoek Boterstraat/Brink stammen uit het eind van de vijftiende eeuw. De bouwstijl wordt laat-gotisch genoemd. De huizen hebben topgevels vóór en achter met daartussen een zadeldak. In de gevels aan de kant van de Boterstraat zie je op de eerste en tweede verdieping fraaie korfbogen.

Lees het hele artikel »

Toren Lebuinuskerk

Voordat in 1454 een begin werd gemaakt met de bouw van deze grote toren werd het oude torencomplex uit de 11e eeuw gesloopt. In 1499 werd de nieuwe toren met een eenvoudige kap afgedekt. De toren was toen 45 meter hoog, nu ruim 60 meter. In de 16e eeuw werden er klokken in gehangen.

Lees het hele artikel »

Erasmus

Desiderius Erasmus leefde van 1466 tot 1536. Hij was de beroemdste leerling van de Latijnse school in Deventer. Erasmus is een vroege humanist.

Lees het hele artikel »

Fermerie

De Fermerie is tegenwoordig een buurthuis in de Noordenbergbuurt. Het staat aan de Molenstraat. De naam Fermerie komt van het Franse woord 'infirmerie', dat ziekenhuis betekent. Tegenwoordig is het een buurthuis, maar vroeger was hier het pesthuis ge

Lees het hele artikel »

Oude gevels

Als je in de straten van de oude binnenstad wandelt en zo nu en dan omhoog kijkt valt het op dat er nog veel gevels zijn, die eeuwenoud zijn. Soms zijn ze rijk versierd met afbeeldingen van mensen- of dierenkoppen of bloemenslingers in natuursteen. De meeste oudste gevels die bewaard zijn gebleven stammen uit de zestiende t/m achttiende eeuw.

Lees het hele artikel »

Waaggebouw

De soldaten van de hertog van Gelre vluchtten in 1527 uit de twee blokhuizen Morgenster en Altena, die pal tegenover de stad lagen aan de overzijde van de IJssel. Ze dachten dat ze van achteren aangevallen zouden worden, maar dat was helemaal niet zo.

Lees het hele artikel »

Godsdienststrijd 16e eeuw

Ook in Deventer is het lang niet altijd zo geweest dat alle godsdienstige groepen dezelfde rechten hadden. In 1529 werden in Deventer voor het eerst bepalingen afgekondigd over ketterijen en geoorloofde boeken. Een ketter was iemand die de regels van de heersende godsdienst niet wilde navolgen.

Lees het hele artikel »

Renaissance-gevels

Het eerste huis in Deventer met typische kenmerken van de Renaissance-bouwstijl is het huis 'De Wezel' uit 1550 (Assenstraat 10). Het onderste deel van de voorgevel is nog duidelijk gotisch vanwege de ronde nissen en de accolade-bogen. In de top van de geven zie je duidelijk dat de verticale lijnen plaatsmaken voor horizontale elementen.

Lees het hele artikel »

Bolwerken of bastions

Om de vestingwal te versterken werden er in de loop van de zestiende eeuw en in het begin van de zeventiende eeuw op verschillende plaatsen bolwerken of bastions aangelegd. Een bolwerk is een vooruitspringend, vijfhoekig gedeelte van een vestingwal. Vanaf zo'n bolwerk kon men de vijand vanuit verschillende hoeken beschieten.

Lees het hele artikel »

Burgerweeshuis

Als ouders van kinderen doodgingen, werden kinderen van burgers uit de stad opgevangen in het burgerweeshuis.

Lees het hele artikel »

Oud-Rande

In 1574 liet Willem van Doetinchem het Huis Rande bouwen. Het was een havezathe. Dat betekent dat de eigenaar tot de ridderschap van Overijssel behoorde. Allerlei voorname families hebben er geewoond. Nadat de katholieken in 1590 hun kerkgebouwen waren kwijtgeraakt aan de protestanten kwamen katholieken sindsdien in zogenaamde schuilkerken bijeen.

Lees het hele artikel »

Drie Haringen

Aan de Brink, achter De Waag, ligt het pand De Drie Haringen. Dit pand is een van de belangrijkste en mooiste zestiende eeuwse koopmanshuizen die in Nederland bewaard zijn gebleven. Het huis, in Vlaamse renaissancestijl, werd in 1575 gebouwd door Herbert Dapper, een rijke haringkoopman.

Lees het hele artikel »

Penninckshuis

Dit huis met de rijk versierde gevel liet de rijke linnenkoopman Herman Penninck in 1583 bouwen in een hoek van de Brink, nu ‘Penninckshoek’ geheten. Boven de poort zijn twee engelen met lauwerkransen afgebeeld. Verder vallen de zes beelden op, die belangrijke deugden voorstellen: - Charitas (naastenliefde) met een naakt kindje - Fides (geloof) met het kruis - Spes (hoop) met een anker en een kroon - Fortitudo (standvastigheid) met gebroken zuil - Temperantia (matigheid) – zonder de gebruikelijke kan en schaal - Prudentia (voorzichtigheid) – zonder spiegel en slang Een beeld van Justitia (gerechtigheid) met weegschaal en zwaard ontbreekt.

Lees het hele artikel »

Deken Doys Huis

Achter de Grote of Lebuinuskerk aan de Kleine Poot stonden vanaf de elfde eeuw de kapittelhuizen. Daarin woonden de kapittelheren, die samen het kapittel vormden. De kapittelheren, ook wel kanunniken genoemd, zorgden voor de kerkdiensten. Daarnaast hielden ze zich namens de bisschop ook bezig met het bestuur en de rechtspraak.

Lees het hele artikel »

Elisabethsgasthuis

In het Elisabethsgasthuis, dat aan de Bagijnenstraat stond, werden krankzinnigen ondergebracht. Rond1600 was het gasthuis aan nieuwbouw toe. De gebouwen waren klein en benauwd. De bestuurders waren van mening dat de 'arme ellendigen' jammerlijk waren gehuisvest en dat het niet goed was hen nog langer 'in vuilnis en koude te laten liggen'.

Lees het hele artikel »

Stovenzettershuisjes

Omdat er in de ommuurde stad weinig ruimte was om te bouwen, werden alle plekjes benut. Zo werden er ook huizen gebouwd tegen de binnenzijde van de stadsmuren of, zoals hier op de foto te zien is, in dit geval tegen de Mariakerk. Deze huisjes werden stovenzettershuisjes genoemd.

Lees het hele artikel »

Schipbrug

Tot 1483 was er alleen maar een veerpont over de IJssel. Pas eind vijftiende eeuw kwam er een brug, die al snel door vijandige Gelderse troepen werd vernield. Ook latere bruggen werden verwoest: door zware ijsgang of door vuur. Begin zeventiende eeuw kwam er een schipbrug ongeveer op de plek waar nu het pontje vaart.

Lees het hele artikel »

Muurschildering 'De Tien Geboden'

Nadat de Lebuinuskerk in 1580 in het bezit van de protestanten was gekomen, veranderde er nogal wat in het interieur van de kerk. Niet alleen de beelden werden verwijderd, maar ook de muurschilderingen verdwenen onder een laag witkalk. Alleen 'HET WOORD' mocht nog klinken.

Lees het hele artikel »

Gelders-Overijsselse gevel

Dit huis staat in de Rijkmanstraat, nummer 13. In Deventer vind je nogal wat huizen met een Gelders-Overijsselse gevel. Deze bouwstijl komt voor in oude steden in Oost Nederland. Deze manier van bouwen past in de stijl van de late gotiek en de renaissance.

Lees het hele artikel »

Lantaarn op de Lebuinustoren

In 1612 besloot het stadsbestuur om de Lebuinustoren te verhogen, zodat er plaats kwam voor een klokkenspel, ook wel carillon of beiaard genoemd. De Amsterdamse bouwmeester Hendrick de Keyser kreeg in 1613 de opdracht om een nieuwe bekroning voor de toren te ontwerpen.

Lees het hele artikel »

Bergpoort

De Bergpoort was de laatst gebouwde van de drie buitenpoorten die onderdeel vormden van de verdedigingsgordel waaraan tussen 1597 en 1634 steeds is gewerkt. De Bergpoort stond halverwege de huidige Kazernestraat naast de Boreelkazerne. (Maar die was er toen nog niet).

Lees het hele artikel »

Stadsboerderij

Dit huis in de Walstraat stamt uit 1630 en was vroeger een boerderij. Deventer heeft nog lange tijd een aantal stadsboerderijen gekend in de Roggestraat, de Walstraat en de Golstraat. Vanwege de onveiligheid op het platteland zochten boeren een veilig onderkomen binnen de stadsmuren.

Lees het hele artikel »

Landshuis

Op deze plek stond in de 14e eeuw de stadsherberg 'De Brunenberg'. In 1632 werd de herberg geheel verbouwd tot 'Landshuis'. 'Land' is een oude benaming voor 'gewest'. In het Landshuis werden vanaf 1632 namelijk de vergaderingen van de Gedeputeerde Staten van het gewest Overijssel gehouden, vandaar deze naam voor het pand.

Lees het hele artikel »

Bouwershuis

Dit huis op de Brink, nummer 11-12 , in de z.g. 'Bouwershoek' was van de Deventer regentenfamilie Bouwer, die er tot in de 18e eeuw woonde. De lange gevel werd rond 1640 gebouwd, de iets kortere linkergevel, die haaks op de rechtergevel staat, is van enkele jaren later.

Lees het hele artikel »

Bordes van de Waag

Dit schilderij van Abraham van Beerstraten geeft een goede indruk van de Brink en het waaggebouw in de 17e eeuw. Vóór het waaggebouw werd in de periode 1643-1649 een bordes met trappen aangebracht, geheel in renaissancestijl met zandstenen zuilen en leeuwenfiguren.

Lees het hele artikel »

Arsenaal

Nadat Deventer in 1591 voorgoed bevrijd was van de Spaanse overheersers werd de gereformeerde kerk) de enig toegestane kerkgemeenschap. De katholieke Mariakerk die begin 14e eeuw tegen de Grote Lebuinuskerk was aangebouwd, was nu niet meer nodig voo r kerkdiensten.

Lees het hele artikel »

Poort van het Meyershofje

De naam van dit poortje herinnert aan de weduwe van Arent Meyer, die in 1455 een huis en erf kocht nabij de Brooederenkerk. Zij bestemde het huis voor arme mensen. In de loop der eeuwen ontstond een hofje met negen huisjes, het Oude Vrouwenhuis. Bij de aanleg van het Broederenplein in 1967 werden de huisjes gesloopt.

Lees het hele artikel »

Van Marlehuis

Het pand Polstraat 18 heeft enkele keren een grondige verbouwing ondergaan. In 1664 werden twee oudere panden tot één huis samengevoegd en voorzien van een nieuwe classicistische voorgevel van de Amsterdamse bouwmeester Philip Vingboons (die ook de zijgevel van het Deventer stadhuis in de Polstraat ontwierp).

Lees het hele artikel »

Stadsbestuur

In de zeventiende eeuw werd het stadsbestuur gevormd door: a) de magistraat (ook wel schepenen en raad genoemd), die bestond uit twaalf schepenen en vier raden, ondersteund door vier stadssecretarissen. Telkens twee schepenen waren gedurende twee maanden per jaar samen burgemeester.

Lees het hele artikel »

Barokke gevel aan de Stromarkt

Deze gevel uit 1676 (Stromarkt 9) mag een barokgevel genoemd worden vanwege de rijkdom aan ornamenten (versieringen). Alleen het bovenstuk is nog origineel. Op de trappen van de gevel zijn zandstenen versieringen aangebracht, klauwstukken genoemd. Op de bovenste trap zijn twee leeuwen te zien.

Lees het hele artikel »

Muntentoren

Dit gebouw heet de Muntentoren omdat het van 1685 tot 1708 in gebruik is geweest als werkplaats van de Deventer muntmeesters, die er de stedelijke munt sloegen. Peter Sluysken was de laatste en de bekendste muntmeester van Deventer. Daarvóór was het waarschijnlijk een pakhuis.

Lees het hele artikel »

Stadhuis

Het stadhuis is ontstaan door de samenvoeging van twee hoofdgebouwen. Die twee hoofdgebouwen, het Raadshuis met onder meer een hal en de oude raadszaal, en het Wanthuis vormden in de zeventiende eeuw samen het nieuwe Raadshuis. In het Wanthuis, op de hoek van het Grote Kerkhof en de Polstraat, was in de middeleeuwen de lakenhal gevestigd, waar de kooplieden tijdens de jaarmarkten hun wollen stoffen (laken) te koop aanboden.

Lees het hele artikel »

Industriestad in wording

Deventer kende in de achttiende eeuw nog een groot aantal koopmansfamilies. Enkele daarvan zien we als vroege industriëlen terug: Hendrik Lindeman met zijn IJzermolen, de drukkerij van Jan de Lange, de textielonderneming van Hendrik Jan Ankersmit en de oliemolen van Gerrit van der Lande.

Lees het hele artikel »

Familie Schimmelpenninck

Op de grafzerk van Gerrit Schimmelpenninck in de Bergkerk komt dit familiewapen voor. Het bevat twee gekruiste sleutels, omlijst door bladversieringen. Boven het schild een gevleugelde helm met daarin opnieuw twee gekruiste sleutels. Onderaan de Latijnse spreuk: HONOS ANTE DIVITIAS.

Lees het hele artikel »

Rococo-interieur van het Bouwershuis

De familie Bouwer kocht in 1726 het pand Brink 11-12, een huis dat nog steeds het Bouwershuis wordt genoemd en dat nu dienst doet als gerechtsgebouw. De statige voorgevel stamt uit de zeventiende eeuw. Inwendig werd het woonhuis door burgemeester Arnold Bouwer en zijn vrouw Geertruid van Marckel verbouwd in de achttiende eeuwse rococo-stijl.

Lees het hele artikel »

Classicistische gevel in de Polstraat

Sinds 1416 stond op deze plek in de Polstraat een oude mannenhuis voor dertien tot zestien mannen. Dit gasthuis werd in 1738 opgeheven. Het huidige pand dateert uit de zestiende eeuw. Na 1730 kreeg dit huis een nieuwe lijstgevel met hardstenen plint en een classicistische deuromlijsting en een rijke centrale dakkapel.

Lees het hele artikel »

Barokke gevel aan de Brink

De gevel van het pand Brink 101 uit 1735 (nu het gebouw van V & D) bevat aan de top een overdadig versierde bekroning, in de bouwstijl van de Barok. Op de plaats van de roodwitte en geelzwarte schilden bevonden zich eerder de familiewapens van het echtpaar Van Suchtelen - ter Borch.

Lees het hele artikel »

Jordenshuis

In 1740 gaven Adriaen Sloet en zijn vrouw Frederika Grevink opdracht om een nieuwe gevel aan te brengen voor drie aaneengelegen panden in de Papenstraat (nu nr. 26). (Aan de achterzijde van het gebouw kun je nog goed zien dat het eigenlijk drie panden zijn).

Lees het hele artikel »

IJzermolen van Hendrik Lindeman

Deze gevelsteen (in de muur naast het huis Bergpoortstraat 20) herinnert aan de oude ijzermolen uit 1755 die hier gestaan heeft. In 1749 pachtte Hendrik Lindeman de oude stadswatermolen aan de haven. Hij maakte er een “iesermölle” (ijzermolen) van door die molen uit te breiden met een hoogoven, een gieterij, werkplaatsen en voorraadschuren.

Lees het hele artikel »

Rococo-stijl

Het huis in de Assenstraat op nummer 8 behoorde in de achttiende eeuw toe aan stadssecretaris Herman Borgerink (1714-1790), die in 1761 twee huizen kocht om er één breed pand van te maken. Het huis heeft een bakstenen voorgevel, afgesloten door een kroonlijst met een fronton uit het midden van de achttiende eeuw.

Lees het hele artikel »

Hal stadhuis

In 1766 en in 1776 werd op de oostelijke zijmuur in de hal van het stadhuis fraai stucwerk aangebracht. Stucwerk is pleisterwerk met behulp van gips. Op de schoorsteen is het stadswapen met de adelaar en de kroon van het Duitse keizerrijk aangebracht, dat herinnert aan Deventer als Vrije Keizerlijke Hanzestad.

Lees het hele artikel »

Gevel in Lodewijk XVI-stijl

Dit huis in de Assenstraat op nummer 14 werd in 1771 gebouwd in opdracht van burgemeester Coenraad Jordens. De bakstenen gevel vertoont de typische Lodewijk XVI-stijl, genoemd naar de Franse koning Lodewijk XVI, die regeerde van 1774 tot 1792. Deze stijl is een reactie op de rococo-stijl en haakt weer aan bij de strakke klassieke stijl uit de zeventiende eeuw.

Lees het hele artikel »

Klokgevels

De gevel van het huis Menstraat nr. 9 is in 1771 aangebracht. Deze klokgevel verving een oudere gevel van een reeds lang bestaand huis. Het was in de achttiende eeuw heel gebruikelijk dat oudere woningen voorzien werden van een nieuwe voorgevel. Zo kreeg het huis een voornamer aanzien en de huiseigenaar toonde daarmee aan dat hij zich een voorname burger voelde.

Lees het hele artikel »

Joods schooltje

Op het adres Roggestraat 3-5 was van 1809 tot 1892 de eerste synagoge van Deventer gevestigd. Toen deze synagoge (het sjoeltje genoemd) te klein werd verrees er aan de Golstraat een grotere synagoge. De oude synagoge deed toen dienst als school. Hier kwamen de joodse kinderen, die op allerlei scholen zaten, regelmatig bijeen voor joods godsdienstonderwijs.

Lees het hele artikel »

Spaarbank

Op de hoek van de Assenstraat en de Brink staat een gebouw waar de eerste Deventer spaarbank gevestigd was.

Lees het hele artikel »

Duymaer van Twist

Nederland had tot in het midden van de twintigste eeuw een kolonie: Nederlands-Indië. De baas in die kolonie werd gouverneur-generaal genoemd. De Deventenaar Duymar van Twist was tussen 1851 en 1856 zo'n gouverneur-generaal van Nederlands-Indië.

Lees het hele artikel »

President Steyn

Aan de voorkant van het station staat een groot standbeeld. Dat is van president Steyn. Hij was een belangrijk politicus in zijn geboorteland Zuid-Afrika. Steyn gin een tijdje in Deventer naar school.

Lees het hele artikel »

Arbeidersbeweging

Deventer is een oude industriestad. Aan het eind van de negentiende eeuw woonden er veel arbeiders. Het werk was vaak slecht betaald en ontevreden mensen richtten soms samen verenigingen op om samen voor betere werkomstandigheden te strijden.

Lees het hele artikel »

Brinkgreven

Brinkgreven is een psychiatrisch ziekenhuis aan de rand van de stad Deventer.

Lees het hele artikel »

Albert Schweitzer

Op de Brink in Deventer, voor de Penninckshoek, staat een groot bronzen beeld van een man. Dat is Albert Schweitzer.

Lees het hele artikel »

Armenschool

In 1882 werd aan de Houtmarkt een armenschool gebouwd, ook wel klompenschool genoemd. Het was een openbare lagere school voor kinderen van arme mensen. Die kinderen gingen toen nog niet naar dezelfde school als de kinderen van rijke mensen.De openbare scholen hadden toen nog geen naam; ze werden school A, B, C of D genoemd.

Lees het hele artikel »

Goedkope Sam, de Man van Deventer

Tot de Tweede Wereldoorlog kende Deventer veel bekende joodse zaken, zoals "De Sajetbaal", de groothandel in garens van M.S. Noach op de hoek van de Noordenbergstraat en het Klooster, en de groothandel in lompen en huiden van A.S. Noach, eveneens in de Noordenbergstraat.

Lees het hele artikel »

Geertruidenziekenhuis

Vanuit het Sint Geertruidengasthuis in het Noordenbergkwartier ontstond in 1884 een echt ziekenhuis. Op de hoek van de Singel en de Binnensingel verrees onder de naam Sint Geertruidengast- of ziekenhuis een nieuw gebouw, dat tot 1940 dienst heeft gedaan.

Lees het hele artikel »

Han van Meegeren

Han van Meegeren is een Deventer schilder. Hij wordt een landelijke bekendheid als hij in de oorlog schilderijen van Vermeer vervalst, die deskundigen niet van echte schilderijen kunnen onderscheiden.

Lees het hele artikel »

Synagoge

In 1892 werd aan de Golstraat een grote synagoge ingewijd. Daarvoor bevond zich sinds 1798 al een synagoge in de Golstraat, maar dat gebouw werd tegen het eind van de negentiende eeuw te klein. De nieuwe synagoge, ontworpen door stadsarchitect Mulock Houwer, is in de zogeheten ‘Moorse stijl’ opgetrokken.

Lees het hele artikel »

Watertoren

In het Nieuwe Plantsoen verrees in 1893 een watertoren, ontworpen door de Deventer stadsarchitect Mulock Houwer. Deze watertoren was nodig voor een goede drinkwatervoorziening. Vanuit de watertoren liep een uitgebreid leidingnet naar de woningen. Bovenin de toren zit een watervat van 500 kubieke meter, een belangrijk hulpmiddel om de waterdruk in het leidingnet op peil te houden.

Lees het hele artikel »

Han Hollander

Hartog (Han) Hollander werd in Deventer geboren op 5 oktober 1896 in een huis in de Walstraat. Zijn vader had daar een zaak in tweedehands spullen. Als jongen was hij in 1902 één van de oprichters van de Deventer voetbalclub Go Ahead, waarvan hij de naam bedacht.

Lees het hele artikel »

Moskou aan de IJssel

Omdat Deventer in de negentiende eeuw een echte industriestad werd, kwamen hier veel fabrieksarbeiders wonen. Die arbeiders gingen zich verenigen in werkliedenverenigingen, die opkwamen voor hun belangen. Hieruit groeiden later politieke partijen zoals de SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij).

Lees het hele artikel »

Bioscoop EDB

Nadat op de Deventer kermis al filmvoorstellingen in een tent waren gehouden, werd in 1911 de eerste Deventer bioscoop (EDB) geopend in de Smedenstraat. Kort daana volgden bioscopen Luxor aan de Brink en Cinema Palace in de Lange Bisschopstraat. Bioscoop Luxor werd gebouwd in de typische stijl van de Amsterdamse School en is een rijksmonument.

Lees het hele artikel »

Eerste Wereldoorlog

In de Eerste Wereldoorlog is er bij Deventer niet gevochten. Wel kwamen er vluchtelingen naar de stad en lag de handel stil.

Lees het hele artikel »

Openbare Bibliotheek

Lange tijd was het lezen van boeken alleen gebruikelijk bij de meer ontwikkelde mensen. In 1891 was er een Deventer Leeskabinet opgericht, dat in sociëteit De Hereeniging gehuisvest was. Maar al spoedig vond men dat lezen goed was voor iedereen. Daarom werd in 1918 de Openbare Bibliotheek aan de Brink opgericht.

Lees het hele artikel »

Thomassen & Drijver blikfabriek

Omdat veel Deventer fabrieken hun producten in blik wilden verpakken begon Johan Hendrik Ankersmit in 1919 aan de Molenstraat een blikfabriekje. Zijn twee schoonzonen Thomas Thomassen en Frits Drijver werkten mee in de leiding van het bedrijf. Naar hen werd de fabriek genoemd toen het in 1934 verhuisde naar de Veenweg, waar de fabriek zich sterk uitbreidde.

Lees het hele artikel »

Westenbergkazerne

Deze kazerne, gebouwd als werkverschaffingsproject tijdens de crisisjaren en in 1938 in gebruik genomen, werd door de Duitse bezetter ingericht voor de opleiding van politieagenten. De cadetten van het politie-opleidingsbataljon kregen een strakke militairistische opleiding, helemaal volgens het Duitse model.

Lees het hele artikel »

Wilhelminabrug

Toen het in de jaren twintig van de twintigste eeuw voor het almaar toenemende verkeer steeds bezwaarlijker werd dat de schipbrug zo vaak en zo lang open was, begon men over een nieuwe, vaste brug na te denken. In 1939 begon men een nieuwe brug te bouwen met de oprit precies op de plek van de oude haven, die dan ook gedempt werd.

Lees het hele artikel »

Bombardementen '40-'45

Tegen het einde van de oorlog waren de bruggen van Deventer en dan vooral de spoorbrug het doelwit van de Geallieerden. Met de geallieerden bedoelen we de landen die samenvochten tegen Duitsland. De voornaamste reden van de bombardementen was om een einde te maken aan het vervoer vande vliegende bommen V-1 en V-2 door de Duitsers naar het westen van Nederland.

Lees het hele artikel »

Gibsonstraat

Generaal T.G. Gibson was de commandant van de 7e Canadese brigade, die Deventer bevrijdde op 10 april 1945. Op 6 oktober van dat jaar ontving hij het ereburgerschap van Deventer.Op diezelfde dag kreeg de vroegere Zwolsestraat een andere naam: T.

Lees het hele artikel »

Molukse kerk

In het begin van de jaren vijftig, na het zelfstandig worden van Indonesië, kwamen veel Molukkers naar Nederland en naar Deventer. Nadat ze eerst in een 'kamp' in Teuge waren ondergebracht, kwamen ze in 1954 in de wijk Keizerslanden te wonen, waar speciaal voor hen door de gemeente 78 woningen waren gebouwd.

Lees het hele artikel »

Etty Hillesum Centrum

Het Etty Hillesum Centrum, opgericht op 5 mei 1996, is gevestigd in het gebouw dat van 1799 tot 1892 in gebruik was als Joodse Synagoge. Daarna deed het gebouw dienst als sjoel (Joodse school) en nog later als bioscoop. Doel van het Etty Hillesum Centrum is het schenken van aandacht aan de geschiedenis van de Deventer Joden en in het bijzonder aan Etty Hillesum.

Lees het hele artikel »

Moskee

In de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw ontstond er in Deventer een groot gebrek aan arbeidskrachten. Nadat men eerst gastarbeiders uit landen als Spanje, Italië, Joegoslavië en Marokko had aangetrokken, kwam er eind jaren zestig een stroom van arbeiders uit Turkije op gang.

Lees het hele artikel »