Rococo-gevel

De panden Lange Bisschopstraat 23 en 25 werden in de achttiende eeuw voorzien van een nieuwe lijstgevel. De kroonlijst bevat in het midden twee versieringen in de vorm van de bekende rococo-kuif. Zo'n kuif lijkt op de vorm van een schelp, maar dan asymmetrisch.

Lees het hele artikel »

Waalse gemeente in de Broederenkerk

Na de hervorming van 1591 werd de Broederenkerk in gebruik genomen door een protestantse gemeenschap en in de achttiende eeuw door de Frans sprekende Waalse gemeente, ook een protestantse kerkgemeenschap. Het waren vooral de belangrijke rijke families die hiertoe behoorden.

Lees het hele artikel »

Muntslag

Rond het jaar 990 werden in Deventer voor het eerst munten geslagen. Op die munten zien we de namen of afbeeldingen van Duitse keizers, zoals Otto III, Hendrik II of Koenraad II. Zij stonden aan het hoofd van het Duitse Keizerrijk, waartoe Deventer toen ook behoorde.

Lees het hele artikel »

Oude gevels

Als je in de straten van de oude binnenstad wandelt en zo nu en dan omhoog kijkt valt het op dat er nog veel gevels zijn, die eeuwenoud zijn. Soms zijn ze rijk versierd met afbeeldingen van mensen- of dierenkoppen of bloemenslingers in natuursteen. De meeste oudste gevels die bewaard zijn gebleven stammen uit de zestiende t/m achttiende eeuw.

Lees het hele artikel »

Gezworen Gemeente

Vanaf het begin van de zestiende eeuw moest het stadsbestuur rekening houden met de mening van de burgers in de stad. Deventer bestond toen uit acht wijken, genoemd naar de straten Polstraat, Waterstraat, Noordenbergstraat, Engestraat, Bisschopstraat, Overstraat, Bergstraat en Assenstraat.

Lees het hele artikel »

Schavot op de Brink

Van het begin van de 14e tot het begin van de 19e eeuw had het stadsbestuur het recht om doodstraffen uit te spreken (het halsrecht). Vier blauwe stenen in de bestrating voor het huidige Kantongerecht op de Brink markeren de plaats waar het schavot heeft gestaan.

Lees het hele artikel »

Garnizoensstad

Na de verovering door prins Maurits in 1591 werd Deventer definitief Staats en viel dus niet langer onder het gezag van de Spaanse koning, maar behoorde nu tot de Republiek der Verenigde Nederlanden. Oorlog en vrede werden centraal in Den Haag geregeld.

Lees het hele artikel »

Verzet tegen regenten

Jarenlang had de regentenstand het in Deventer voor het zeggen. Buitenstaanders kwamen er nauwelijks aan te pas. Alle ambten werden binnen de regentenfamilies gehouden door hier vaste afspraken over te maken: als jij dit voor mij (of voor mijn zoon of kleinzoon) doet, dan regel ik iets voor jou (of voor jouw zoon of kleinzoon).

Lees het hele artikel »

Industriestad in wording

Deventer kende in de achttiende eeuw nog een groot aantal koopmansfamilies. Enkele daarvan zien we als vroege industriëlen terug: Hendrik Lindeman met zijn IJzermolen, de drukkerij van Jan de Lange, de textielonderneming van Hendrik Jan Ankersmit en de oliemolen van Gerrit van der Lande.

Lees het hele artikel »

Simon de Vries

In het huis Polstraat 7 woonde Simon de Vries, die leefde van 1723 tot 1793. Deze bierbrouwerszoon was een doopsgezinde hoogleraar aan het Athenaeum Illustre en een vooraanstaand Deventer patriot. Hij vertaalde diverse bekende boeken uit het Frans, Duits en Engels.

Lees het hele artikel »

Familie Schimmelpenninck

Op de grafzerk van Gerrit Schimmelpenninck in de Bergkerk komt dit familiewapen voor. Het bevat twee gekruiste sleutels, omlijst door bladversieringen. Boven het schild een gevleugelde helm met daarin opnieuw twee gekruiste sleutels. Onderaan de Latijnse spreuk: HONOS ANTE DIVITIAS.

Lees het hele artikel »

Rococo-interieur van het Bouwershuis

De familie Bouwer kocht in 1726 het pand Brink 11-12, een huis dat nog steeds het Bouwershuis wordt genoemd en dat nu dienst doet als gerechtsgebouw. De statige voorgevel stamt uit de zeventiende eeuw. Inwendig werd het woonhuis door burgemeester Arnold Bouwer en zijn vrouw Geertruid van Marckel verbouwd in de achttiende eeuwse rococo-stijl.

Lees het hele artikel »

Classicistische gevel in de Polstraat

Sinds 1416 stond op deze plek in de Polstraat een oude mannenhuis voor dertien tot zestien mannen. Dit gasthuis werd in 1738 opgeheven. Het huidige pand dateert uit de zestiende eeuw. Na 1730 kreeg dit huis een nieuwe lijstgevel met hardstenen plint en een classicistische deuromlijsting en een rijke centrale dakkapel.

Lees het hele artikel »

Barokke gevel aan de Brink

De gevel van het pand Brink 101 uit 1735 (nu het gebouw van V & D) bevat aan de top een overdadig versierde bekroning, in de bouwstijl van de Barok. Op de plaats van de roodwitte en geelzwarte schilden bevonden zich eerder de familiewapens van het echtpaar Van Suchtelen - ter Borch.

Lees het hele artikel »

Weesjongen

Dit beeld van een weesjongen is gemaakt door de Duitse beeldhouwer Gotfried Gerlach die in de jaren dertig van de achttiende eeuw in Deventer kwam wonen. Het bestuur van het Burgerweeshuis gaf hem opdracht twee beelden te maken die geplaatst zouden worden boven de ingangsdeur van het Burgerweeshuis.

Lees het hele artikel »

Jordenshuis

In 1740 gaven Adriaen Sloet en zijn vrouw Frederika Grevink opdracht om een nieuwe gevel aan te brengen voor drie aaneengelegen panden in de Papenstraat (nu nr. 26). (Aan de achterzijde van het gebouw kun je nog goed zien dat het eigenlijk drie panden zijn).

Lees het hele artikel »

Stadspompen

Aan de Kleine Poot bij de Lebuïnuskerk staat verscholen in een nis van de Lebuïnuskerk deze hardstenen pomp uit de achttiende eeuw. Boven de pomp is een stenen vaas geplaatst. De pomp valt op door de aangebrachte versiering in de vorm van een ramskop met festoenen (slingers).

Lees het hele artikel »

IJzermolen van Hendrik Lindeman

Deze gevelsteen (in de muur naast het huis Bergpoortstraat 20) herinnert aan de oude ijzermolen uit 1755 die hier gestaan heeft. In 1749 pachtte Hendrik Lindeman de oude stadswatermolen aan de haven. Hij maakte er een “iesermölle” (ijzermolen) van door die molen uit te breiden met een hoogoven, een gieterij, werkplaatsen en voorraadschuren.

Lees het hele artikel »

Drukkerij De Lange

Drukkerijen waren er in de Deventer drukkerstad al sinds de vijftiende eeuw. In 1738 kwam Jan de Lange als meesterknecht in dienst bij de stadsdrukker. Hij begon al snel voor zichzelf in de Grote Overstraat en verhuisde later met zijn bedrijf naar de Brink.

Lees het hele artikel »

Rococo-stijl

Het huis in de Assenstraat op nummer 8 behoorde in de achttiende eeuw toe aan stadssecretaris Herman Borgerink (1714-1790), die in 1761 twee huizen kocht om er één breed pand van te maken. Het huis heeft een bakstenen voorgevel, afgesloten door een kroonlijst met een fronton uit het midden van de achttiende eeuw.

Lees het hele artikel »

Rutger Jan Schimmelpenninck

Een nationaal bekende figuur uit de Bataafs-Franse tijd is de in Deventer geboren Rutger Jan Schimmelpenninck (1761-1825). Hij was van adellijke komaf en de zoon van een wijnkoper, die aan de Brink woonde (nu Brink 23, het Schimmelpenninckhuis). Rutger Jan volgde het Deventer Athenaeum Illustre en studeerde rechten in Leiden.

Lees het hele artikel »

Stadhouder Willem V

Willem V bezocht als kersverse stadhouder Deventer op 2 september 1766. Hij arriveerde op de Worp, nam een militaire parade af op de Bergweide (nu industrieterrein), en ging door de Zandpoort, over de Brink en door de Korte en Lange Bisschopstraat naar het stadhuis.

Lees het hele artikel »

Hal stadhuis

In 1766 en in 1776 werd op de oostelijke zijmuur in de hal van het stadhuis fraai stucwerk aangebracht. Stucwerk is pleisterwerk met behulp van gips. Op de schoorsteen is het stadswapen met de adelaar en de kroon van het Duitse keizerrijk aangebracht, dat herinnert aan Deventer als Vrije Keizerlijke Hanzestad.

Lees het hele artikel »

Gevel in Lodewijk XVI-stijl

Dit huis in de Assenstraat op nummer 14 werd in 1771 gebouwd in opdracht van burgemeester Coenraad Jordens. De bakstenen gevel vertoont de typische Lodewijk XVI-stijl, genoemd naar de Franse koning Lodewijk XVI, die regeerde van 1774 tot 1792. Deze stijl is een reactie op de rococo-stijl en haakt weer aan bij de strakke klassieke stijl uit de zeventiende eeuw.

Lees het hele artikel »

Klokgevels

De gevel van het huis Menstraat nr. 9 is in 1771 aangebracht. Deze klokgevel verving een oudere gevel van een reeds lang bestaand huis. Het was in de achttiende eeuw heel gebruikelijk dat oudere woningen voorzien werden van een nieuwe voorgevel. Zo kreeg het huis een voornamer aanzien en de huiseigenaar toonde daarmee aan dat hij zich een voorname burger voelde.

Lees het hele artikel »

Porseleinen bord

Dit bord, dat gemaakt is te Meissen in Duitsland in de jaren 1772-1774, is een onderdeel van een servies dat uit vierhonderd delen bestond. Het werd door de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) aan stadhouder Willem V geschonken. Het servies is versierd met Nederlandse stads- en dorpsgezichten.

Lees het hele artikel »

Patriottenstrijd

Vanaf 1750 groeide onder de burgers in Deventer de ontevredenheid over het stadsbestuur. Zij behoorden tot de patriotten, die een vrijcorps oprichtten om zich tegen de bedreigingen van de Oranjegezinden te verdedigen.

Lees het hele artikel »

Strijdbijl van een patriot

Deze strijdbijl van de indianen uit Brazilië heeft volgens het tekstbordje dat aan de steel hangt een rol gespeeld in de patriottenstrijd in Deventer. In juni 1787 was hij in het bezit van een Deventer patriot. Hoe de bijl hier terecht is gekomen is niet bekend.

Lees het hele artikel »

Franse overheersing

De Oranjegezinden bleven van 1787 tot 1795 aan de macht. In de winter van 1794-1795 trokken Franse troepen Nederland binnen. Deventer kreeg zo'n zesduizend vluchtende huursoldaten van anti-Franse troepen binnen de muren. Op 2 februari 1795 werd het aftreden van het stadsbestuur geëist, waarop de magistraat inderdaad aftrad.

Lees het hele artikel »

Kozakken

Nadat Napoleon verslagen was, kwam er in Deventer nog geen einde aan de Franse heerschappij. De stad werd in staat van verdediging gebracht. De vestingwerken werden hersteld en een garnizoen van zo'n 1600 man werd in de stad gelegerd. Na een mislukte overrompelingspoging door de kozakken (bevrijdende troepen uit Rusland) volgde de belegering van de stad.

Lees het hele artikel »