Lebuinuskerk

Ongeveer op de plaats waar Sint Lebuinus in 768 een houten kerkje stichtte, werd rond 1040 door bisschop Bernold een Romaanse kerk gebouwd. Tussen 1460 en 1500 werd deze Romaanse basiliek verbouwd tot een veel grotere Gothische kerk met een lengte van 102 meter en een breedte van 41 meter.

Lees het hele artikel »

Urnenveld

In de omgeving van de stad zijn op verschillende plaatsen urnen teruggevonden, waarin de as van overleden mensen werd begraven.

Lees het hele artikel »

Fibula

Bij de opgravingen van de Germaanse nederzetting is een Romeinse mantelspeld gevonden. Zo'n speld wordt een fibula genoemd. Je kon er je mantel mee dichtmaken. Zo'n fibula was gegoten uit brons. Brons is een materiaal dat al bekend is vanaf het begin van de bronstijd, ongeveer 1500 vóór Christus.

Lees het hele artikel »

Stromarkt

De Stromarkt is ontstaan door het (gedeeltelijk) wegbreken van een muur die tot in de zeventiende eeuw een groot gebied omgaf dat bij de Proosdij behoorde. De muur om het gebied van de Proosdij stond in het verlengde van de Engestraat en sloot na twee rechthoeken aan op de Sandrasteeg.

Lees het hele artikel »

Insteekhuis

In de late Middeleeuwen en in de eeuwen daarna werden er vaak huizen gebouwd met een zeer hoge grondverdieping. Zo'n huis wordt een insteekhuis genoemd.

Lees het hele artikel »

Rococo-gevel

De panden Lange Bisschopstraat 23 en 25 werden in de achttiende eeuw voorzien van een nieuwe lijstgevel. De kroonlijst bevat in het midden twee versieringen in de vorm van de bekende rococo-kuif. Zo'n kuif lijkt op de vorm van een schelp, maar dan asymmetrisch.

Lees het hele artikel »

Romeins glaswerk

Het gebruik van glas is in Nederland vanaf ongeveer 800 v. Chr. bekend. In Colmschate zijn bij opgravingen ook kleine glazen kralen gevonden.

Lees het hele artikel »

Regenboogschoteltje

In Epse is een Keltische munt gevonden.

Lees het hele artikel »

Romeins aardewerk

Zo'n 7% van het opgegraven aardewerk uit de Romeinse tijd is gedraaid aardewerk dat afkomstig is van de Romeinen.

Lees het hele artikel »

Victoriabeeldje

Aan de Holterweg in de wijk Colmschate is bij een opgraving onder een funderingspaal van een Germaans huis uit de Romeinse tijd een messing beeldje gevonden van Victoria.

Lees het hele artikel »

Liudger (Ludgerus)

Liudger was de kleinzoon van een Friese edelman. Hij werd in het jaar 742 geboren in Zuilen bij Utrecht. Hij kreeg een opleiding aan de abdijschool van abt Gregorius in Utrecht, dezelfde Gregorius die Lebuinus naar de IJsselstreek stuurde om de Saksen te bekeren tot het christendom.

Lees het hele artikel »

Badorfpot

Deze pot is genoemd naar de plaats van herkomst: Badorf in de omgeving van Keulen. Van de achtste tot de tiende eeuw werden dit soort potten op grote schaal uitgevoerd, tot in Zweden toe. Behalve in Deventer zijn ze ook in Dorestad aangetroffen. Deventer en Dorestad waren in die tijd al belangrijke handelsnederzettingen.

Lees het hele artikel »

Lebuinuskelk

Deze wereldberoemde ´Sanct Lebuyns nap´ is de enige kelk die uit de vroege middeleeuwen is overgebleven. Deze kelk stamt uit het begin van de 9e eeuw en is waarschijnlijk vervaardigd in de paleissschool van Karel de Grote te Aken. De ivoorsnijder heeft in de bovenste rand fraaie acanthusranken uitgesneden.

Lees het hele artikel »

Evangelieboek Lebuinus

Dit prachtige boek, genoemd naar Lebuinus, is een mooi voorbeeld van kerkelijke kunst uit de Vroege Middeleeuwen. Het is na zijn dood gemaakt, want het handschrift van dit boek dateert uit ongeveer 835 en is van Karolingische afkomst, dus uit de tijd die genoemd is naar keizer Karel de Grote.

Lees het hele artikel »

Bisschopshof

Deventer is na Utrecht een van de oudste kerkelijke centra in het noorden van ons land. De stad was in de negende en tiende eeuw zelfs bisschopsstad.

Lees het hele artikel »

Radboud-sarcofaag

Een sarcofaag is een stenen kist. Zo´n sarcofaag werd in de Oudheiden in de Middeleeuwen gebruikt voor het begraven van heel belangrijkepersonen. In 1962 werd deze stenen sarcofaag ongeveer 1 m onder devloer aangetroffen.De kist is gemaakt uit rode zandsteen en afkomstig uit het gebied vande Main in Duitsland.

Lees het hele artikel »

Tufsteen

Tufsteen is een vulkanisch gesteente, dat in de Middeleeuwen vaak gebruikt werd als bouwmateriaal. Het is vrij gemakkelijk te bewerken. Tufsteen werd vooral veel gewonnen in de Eifel in Duitsland. Veel tufsteen werd via de Rijn en de IJssel naar Deventer vervoerd, waar het werd verhandeld.

Lees het hele artikel »

Bisschop Bernold

Bisschop Bernold (ook wel Bernoldus of Bernulfus genoemd) werd in 1046 door de Duitse keizer Hendrik III benoemd tot landsheer van het Oversticht, dat is ongeveer het gebied van de tegenwoordige provincies Overijssel en Drente. Van 1027 tot 1054 was Bernold bisschop van Utrecht.

Lees het hele artikel »

Crypte

De crypte van de Lebuinuskerk is het oudste gedeelte van de Grote kerk in Deventer.

Lees het hele artikel »

Bergkerk

de Bergkerk wordt ook wel de Sint Nicolaaskerk genoemd. Men is aan het eind van de twaalfde eeuw begonnen met de bouw van deze kerk.

Lees het hele artikel »

Stadspoorten

Om destad te verdedigen tegen aanjvallen werd in de dertiende eeuw rondom de stad een muur gebouwd, in de veertiende eeuw gevolgd door een tweede muur. De benodigde bakstenen werden geleverd door stenenbakkers, die op de stadsweide hun bedrijf uitoefenden.

Lees het hele artikel »

Gasthuizen

In de Roggestraat zijn nog delen van de gevel te zien, die ooit behoorden tot het Middeleeuwse Voorster Gasthuis. De rijke burger Geert Hakesberch stelde in 1471 zijn bezit ter beschikking aan het stadsbestuur om er een armenhuis mee te stichten “voor arme luyden, veroldert ende kranck, van leden verlammet”.

Lees het hele artikel »

Mariakerk

Toen er in 1334 een grote stadsbrand woedde bestond de Mariakerk al. Er staat namelijk beschreven dat de Mariakerk toen schade opliep. De kerk was tegen de grote Lebuinuskerk aangebouwd en was bedoeld voor de gewone mensen. Het stadsbestuur beheerde de kerk.

Lees het hele artikel »

Broederenkerk

De Broederenkerk is de derde grote kerk in Deventer. Het werd rond 1335 gebouwd als kloosterkerk bij het toen al bestaande klooster van de broeders Franciscanen.

Lees het hele artikel »

Geert Grote

In 1340 werd Geert Grote geboren als zoon van een rijke lakenkoopman. Zijn naam wordt ook wel geschreven als Geert Groote. Toen hij tien jaar was stierven zijn ouders aan de pest. Nadat hij in Deventer de Latijnse School had gevolgd, ging hij studeren aan de universiteit van Parijs.

Lees het hele artikel »

Florens Radewijns

Florens Radewijns, geboren in 1350 en opgeleid aan de universiteit van Praag, raakte zeer onder de indruk van de levenswijze van Geert Grote en kwam daarom naar Deventer, waar hij zijn eerste leerling werd. Hij kreeg de leiding over de door Geert Grote rond 1381 gestichte Broeders van het Gemene Leven.

Lees het hele artikel »

Handschriften

De Stads- of Athenaeumbibliotheek van Deventer bevat nog oude handschriften uit de veertiende en vijftiende eeuw, toen er nog geen boeken gedrukt werden. De Broeders en Zusters van het Gemene leven waren in die tijd druk met het kopiëren (overschrijven) van boeken.

Lees het hele artikel »

Johannes Brinckerinck

Johannes Brinckerinck (1359-1419) werd geboren in Zutphen en volgde in Deventer de kapittelschool, later de Latijnse school genoemd. Hij was één der eerste volgelingen van Geert Grote. Hij vergezelde Geert Grote op zijn preektochten en preekte zelf ook regelmatig in de Mariakerk in Deventer.

Lees het hele artikel »

Zusters van het Gemene Leven

Geert Grote (1340-1384) legde de grondslag voor de stichting van een gemeenschap van vrouwen, die zich de Zusters van het Gemene Leven noemden. Met ‘Gemene’ wordt bedoeld ‘gemeenschappelijk’. Ze deelden hun bezittingen, leefden sober en besteedden naast hun werk veel tijd aan bezinning en gebed.

Lees het hele artikel »

Meester Geertshuis

De plaquette op de muur van het huis op de hoek Bagijnenstraat en Hagensteeg herinnert aan het geboortehuis van Geert Grote aan de overkant van de Hagensteeg. In 1340 werd Geert grote daar geboren. In 1374 stelde hij dit ouderlijk huis beschikbaar aan de stad om er arme ongehuwde vrouwen in te laten wonen.

Lees het hele artikel »

Latijnse School

In de huizen van de kapittelheren achter de Lebuinuskerk ontstond in het midden van de twaalfde eeuw een kapittelschool. De kapittelheren waren hoge geestelijken die het bestuur van de kerk vormden. Naast Latijn vormde ook muziek een belangrijk vak op de school.

Lees het hele artikel »

Thomas van Kempen

Thomas werd in 1379 of 1380 geboren in de Duitse stad Kempen, niet ver van Venlo. Toen hij twaalf jaar oud was reisde hij naar Deventer, waar hij de Latijnse school school bezocht. Hij vond onderdak in het arme-jongenshuis van de Broeders van het Gemene Leven.

Lees het hele artikel »

Getijdenboek

De Broeders en Zusters van het Gemene Leven hielden zich o.a. bezig met het overschrijven van teksten. Ze noemden dat 'afschrijven'. Tot de belangrijkste boeken uit hun tijd behoort het Getijdenboek van Maria, waarvoor Geert Grote in 1383 de tekst samenstelde.

Lees het hele artikel »

Lamme van Diesehuis

Het Lamme van Diesehuis was een huis voor zusters van het Gemene Leven. Er zijn nog resten van dit huis te zien aan de Pontsteeg.

Lees het hele artikel »

Heer Florenshuis

Florens Radewijns (1350-1400), de eerste leerling van Geert Grote, stichtte in 1385 na de dood van zijn leermeester de gemeenschap van de Broeders van het Gemene leven. Hij stelde leefregels op voor het huis, waarin hij met zijn medebroeders woonde. Samen besloten zij om alle inkomsten in een gezamenlijke kas te storten.

Lees het hele artikel »

Muurschilderingen uit de Middeleeuwen

De oudste muurschilderingen in de Grote of Lebuinuskerk stammen uit ongeveer 1400. Die muurschilderingen worden fresco’s genoemd. Ze zijn met waterverf geschilderd op een pas aangebrachte kalklaag. Eén van de oudste schilderingen stelt Jezus aan het kruis voor.

Lees het hele artikel »

Handschrift uit vrouwenklooster

Een oud handschrift, afkomstig uit het vrouwenklooster van Diepenveen, bevat uittreksels uit de tekstenverzameling van Florens Radewijns (1350-1400). Florens Radewijns was na het overlijden van Geert Grote in 1384 de leider van de Broeders des Gemenen Levens.

Lees het hele artikel »

Bursa Cusana

De kardinaal Nicolaas van Cusa leefde van 1401 tot 1464. Hij liet de stad Deventer geld na, waaruit een aantal studenten voor een deel hun studie en hun verblijf in de stad konden betalen.

Lees het hele artikel »

Buiskensklooster

Dit huis is genoemd naar de rijke burger Reyner Buyskens, die rond 1400 in zijn tuin armenwoningen had laten bouwen. In 1419 werd zijn huis met de armenwoningen door zijn dochter Aleyt geschonken aan de Zusters van het Gemene (gemeenschappelijke) Leven, waaartoe ze zelf ook behoorde.

Lees het hele artikel »

Alexander Hegius

Alexander Hegius is bekend geworden als rector van de Latijnse school. Onder zijn leiding kwam de school tegen het eind van de vijftiende eeuw tot grote bloei. Alexander Hegius werd rond 1433 geboren te Westfalen in Duitsland. Hij bezocht de domschool in Keulen en daarna de universiteit van Rostock.

Lees het hele artikel »

Huis 'De Schuur'

Naast het Landshuis aan het Grote Kerkhof heeft ooit een pand gestaan dat net zo mooi was als het Landshuis. In 1442 werd 'Die Schuer' voor het eerst genoemd. Het huis lag in die tijd nog samen met de Brunenberg (het latere Landshuis) en nog twee huizen, De Halve Maan en het Olde Credeshuus, aan een straat die pas in 1644 een plein werd: het Grote Kerkhof.

Lees het hele artikel »

Hanzegevels

De huizen op de hoek Boterstraat/Brink stammen uit het eind van de vijftiende eeuw. De bouwstijl wordt laat-gotisch genoemd. De huizen hebben topgevels vóór en achter met daartussen een zadeldak. In de gevels aan de kant van de Boterstraat zie je op de eerste en tweede verdieping fraaie korfbogen.

Lees het hele artikel »

Toren Lebuinuskerk

Voordat in 1454 een begin werd gemaakt met de bouw van deze grote toren werd het oude torencomplex uit de 11e eeuw gesloopt. In 1499 werd de nieuwe toren met een eenvoudige kap afgedekt. De toren was toen 45 meter hoog, nu ruim 60 meter. In de 16e eeuw werden er klokken in gehangen.

Lees het hele artikel »

Wiegendrukken

Wiegedrukken of incunabelen zijn boeken die vóór 1501 zijn gedrukt. Ze stonden dus aan de wieg van de boekdrukkunst. De boekdrukkunst werd in Europa in 1455 uitgevonden, waarschijnlijk door de Duitser Johannes Gutenberg. Vóór die tijd bestonden er al wel blokboeken.

Lees het hele artikel »

Paus Adrianus VI

Paus Adrianus VI, de enige Nederlandse paus, werd in 1459 in Utrecht geboren als Adriaan Floriszoon Boeyens, zoon van een scheepstimmerman. Hij studeerde waarschijnlijk aan de Latijnse School in Deventer, in de tijd dat Alexander Hegius daar rector was.

Lees het hele artikel »

Erasmus

Desiderius Erasmus leefde van 1466 tot 1536. Hij was de beroemdste leerling van de Latijnse school in Deventer. Erasmus is een vroege humanist.

Lees het hele artikel »

Boekdrukkers

Deventer is nog steeds een boekenstad. Er hebben zich hier in de loop der tijd veel drukkerijen gevestigd. Dat begon al tegen het eind van de vijftiende eeuw. Het oudst bekende gedrukte boek in Deventer stamt uit 1477 en is gedrukt door de boekdrukker Richard Paffraedt, die vanuit Keulen naar Deventer was gekomen.

Lees het hele artikel »

Oude gevels

Als je in de straten van de oude binnenstad wandelt en zo nu en dan omhoog kijkt valt het op dat er nog veel gevels zijn, die eeuwenoud zijn. Soms zijn ze rijk versierd met afbeeldingen van mensen- of dierenkoppen of bloemenslingers in natuursteen. De meeste oudste gevels die bewaard zijn gebleven stammen uit de zestiende t/m achttiende eeuw.

Lees het hele artikel »

Anna van Twickelo

Anna van Twickelo leefde van 1508 tot 1605 en was gehuwd met Marten Boedeker. Het geld dat Anna van Twickelo en haar zoon Balthasar Boedeker (1540-1617) na de dood van Balthasar aan de stad Deventer nalieten was bedoeld om er een katholieke universiteit van te stichten.

Lees het hele artikel »

Waaggebouw

De soldaten van de hertog van Gelre vluchtten in 1527 uit de twee blokhuizen Morgenster en Altena, die pal tegenover de stad lagen aan de overzijde van de IJssel. Ze dachten dat ze van achteren aangevallen zouden worden, maar dat was helemaal niet zo.

Lees het hele artikel »

Godsdienststrijd 16e eeuw

Ook in Deventer is het lang niet altijd zo geweest dat alle godsdienstige groepen dezelfde rechten hadden. In 1529 werden in Deventer voor het eerst bepalingen afgekondigd over ketterijen en geoorloofde boeken. Een ketter was iemand die de regels van de heersende godsdienst niet wilde navolgen.

Lees het hele artikel »

Wederdopers

Wederdopers vormden een geloofsrichting, ontstaan in het begin van de zestiende eeuw. Ze vonden dat alleen volwassenen mochten worden gedoopt. Omdat zij zelf als kind al waren gedoopt, lieten ze zich als volwassene opnieuw dopen. Vandaar de naam wederdopers.

Lees het hele artikel »

Balthasar Boedeker

“Ao 1617 de(n) 11 februarii starf joncker Balthazar Boedeker. Deze tekst is te lezen op dit grafzerk van Balthasar Boedeker. Het bevindt zich in de Grote of Lebuinuskerk. Balthasar Boedeker leefde van 1540 tot 1617. Hij is bekend geworden als grondlegger van het Athenaeum.

Lees het hele artikel »

Renaissance-gevels

Het eerste huis in Deventer met typische kenmerken van de Renaissance-bouwstijl is het huis 'De Wezel' uit 1550 (Assenstraat 10). Het onderste deel van de voorgevel is nog duidelijk gotisch vanwege de ronde nissen en de accolade-bogen. In de top van de geven zie je duidelijk dat de verticale lijnen plaatsmaken voor horizontale elementen.

Lees het hele artikel »

Stads- of Athenaeumbibliotheek

Het begin van de tegenwoordige Stads- of Athenaeumbibliotheek ligt in het jaar 1560. Toen kocht het stadsbestuur de boekenverzameling vande overleden Johannes Phoconius, pastoor van de Mariakerk. De verzameling bestond uit 44 boeken en was bevond zich in zijn huis in de Papenstraat.

Lees het hele artikel »

Jan Pieterszoon Sweelinck

Jan Pieterszoon Sweelinck werd in 1562 in Deventer geboren. Zijn vader was organist in de Grote of Lebuinuskerk. Toen Jan twee jaar was verhuisde het gezin naar Amsterdam waar vader Pieter organist werd van de Oude of Sint-Nicolaaskerk. Al op zeer jonge leeftijd leerde Jan van zijn vader orgelspelen.

Lees het hele artikel »

Kachelovens

In huizen van rijke burgers stonden vanaf de zestiende eeuw kachelovens, opgebouwd uit versierde aardewerktegels. Zo’n kacheloven was een pronkstuk in huis. Bij opgravingen in het gebied Achter de Muren-Zandpoort werden in 2005 tussen het puin zeer bijzondere kacheltegels gevonden.

Lees het hele artikel »

Oud-Rande

In 1574 liet Willem van Doetinchem het Huis Rande bouwen. Het was een havezathe. Dat betekent dat de eigenaar tot de ridderschap van Overijssel behoorde. Allerlei voorname families hebben er geewoond. Nadat de katholieken in 1590 hun kerkgebouwen waren kwijtgeraakt aan de protestanten kwamen katholieken sindsdien in zogenaamde schuilkerken bijeen.

Lees het hele artikel »

Penninckshuis

Dit huis met de rijk versierde gevel liet de rijke linnenkoopman Herman Penninck in 1583 bouwen in een hoek van de Brink, nu ‘Penninckshoek’ geheten. Boven de poort zijn twee engelen met lauwerkransen afgebeeld. Verder vallen de zes beelden op, die belangrijke deugden voorstellen: - Charitas (naastenliefde) met een naakt kindje - Fides (geloof) met het kruis - Spes (hoop) met een anker en een kroon - Fortitudo (standvastigheid) met gebroken zuil - Temperantia (matigheid) – zonder de gebruikelijke kan en schaal - Prudentia (voorzichtigheid) – zonder spiegel en slang Een beeld van Justitia (gerechtigheid) met weegschaal en zwaard ontbreekt.

Lees het hele artikel »

Deken Doys Huis

Achter de Grote of Lebuinuskerk aan de Kleine Poot stonden vanaf de elfde eeuw de kapittelhuizen. Daarin woonden de kapittelheren, die samen het kapittel vormden. De kapittelheren, ook wel kanunniken genoemd, zorgden voor de kerkdiensten. Daarnaast hielden ze zich namens de bisschop ook bezig met het bestuur en de rechtspraak.

Lees het hele artikel »

Fronton

Een fronton is een driehoekige bekroning van een gevel, een ingang of een toegangspoort. De Grieken en Romeinen gebruikten dat al. Bij verschillende gebouwen in Deventer uit veel latere tijd is ook zo'n fronton gebruikt.

Lees het hele artikel »

Lantaarn op de Lebuinustoren

In 1612 besloot het stadsbestuur om de Lebuinustoren te verhogen, zodat er plaats kwam voor een klokkenspel, ook wel carillon of beiaard genoemd. De Amsterdamse bouwmeester Hendrick de Keyser kreeg in 1613 de opdracht om een nieuwe bekroning voor de toren te ontwerpen.

Lees het hele artikel »

Gerard ter Borch, schilder

Gerard ter Borch werd in 1617 in Zwolle geboren in een schildersfamilie. Hij leerde het schildersvak van zijn vader Gerard ter Borch de Oude. Toen hij jong was woonde en werkte hij in Engeland, Frankrijk, Italië en Spanje, waar hij zelfs aan het hof van koning Filips II werkte.

Lees het hele artikel »

Hendrick ter Brugghen, schilder van de vier Evangelisten

Dit schilderij maakt deel uit van een serie van vier schilderijen, die elk één van de vier Evangelisten voorstellen: Mattheus, Marcus, Lucas en Johannes. Zij waren de schrijvers van het levensverhaal (het evangelie) van Jezus Christus. Een zoon van Hendrick ter Brugghen schonk de schilderijen in 1707 aan de stad Deventer, omdat hij dacht dat zijn vader een speciale band met de stad Deventer had.

Lees het hele artikel »

Athenaeum Illustre

De oprichting van het Athenaeum Illustre werd mogelijk gemaakt doordat Anna van Twickelo (gestorven in 1601) en haar zoon Balthasar Boedeker (gestorven in 1617) de stad Deventer een schenking aan geld hadden nagelaten, bedoeld voor het oprichten van een universiteit.

Lees het hele artikel »

Trapgevel

Er zijn verschillende type gevels van huizen. Het huis aan de Noordenbergstraat nummer 6 heeft een trapgevel. Dit type heeft weinig versieringen.

Lees het hele artikel »

Gisbert Cuper

De Deventer schilder Gerard ter Borch (1617-1681) schilderde tussen 1670 en 1680 dit kleine portret van de burgemeester en geleerde Gisbert Cuper uit Deventer. Het schilderij is in olieverf op koper geschilderd en is slechts 19 centimeter hoog. Cuper draagt een grote blonde pruik en een paarsrode kamerjas afgezet met wit bont.

Lees het hele artikel »

Carillon

Een carillon wordt ook wel een klokkenspel of een beiaard genoemd. Het is een muziekinstrument dat bestaat uit enkele series klokken, die via een klavier (ook wel speeltafel genoemd) bespeeld kunnen worden. In 1613 bracht klokkengieter Willem Wegewart het eerste carillon in de Lebuinustoren aan.

Lees het hele artikel »

Arsenaal

Nadat Deventer in 1591 voorgoed bevrijd was van de Spaanse overheersers werd de gereformeerde kerk) de enig toegestane kerkgemeenschap. De katholieke Mariakerk die begin 14e eeuw tegen de Grote Lebuinuskerk was aangebouwd, was nu niet meer nodig voo r kerkdiensten.

Lees het hele artikel »

Tyssot de Patot, Simon

Simon Tyssot de Patot is in 1655 in Londen geboren en behoorde tot een Franse Hugenotenfamilie. (Hugenoten: in de zestiende en zeventiende eeuw de Franse benaming voor protestanten, die in het katholieke Frankrijk vaak vervolgd werden). Na enige omzwervingen kwam Tyssot de Patot in Deventer terecht, waar hij in 1688 tot lector aan het Athenaeum Illustre werd benoemd om daar openbare lessen in de wiskunde te geven.

Lees het hele artikel »

Pieter van Anraedt

De schilder Pieter van Anraedt werd omstreeks 1635 geboren, waarschijnlijk in Utrecht. Waar hij is opgeleid is niet bekend. Hij ging in Deventer wonen en trouwde met Antonia van der Veen, dochter van de Deventer dichter Jan van der Veen. Pieter van Anraedt heeft vrijwel uitsluitend portretten geschilderd, net als Gerard ter Borch.

Lees het hele artikel »

Van Marlehuis

Het pand Polstraat 18 heeft enkele keren een grondige verbouwing ondergaan. In 1664 werden twee oudere panden tot één huis samengevoegd en voorzien van een nieuwe classicistische voorgevel van de Amsterdamse bouwmeester Philip Vingboons (die ook de zijgevel van het Deventer stadhuis in de Polstraat ontwierp).

Lees het hele artikel »

Magistraat

Dit schilderij, 'De Stadsraad of Magistraat van Deventer' , is in 1667 door Gerard ter Borch gemaakt. Het geeft het stadsbestuur weer, gezeten in de 'raetkamer' (de oude raadzaal). Het stadsbestuur bestond uit twaalf schepenen en vier raden. De twee schepenen die op dat moment burgemeester waren zitten achteraan in het midden op het verhoogde burgemeestersgestoelte.

Lees het hele artikel »

Barokke gevel aan de Stromarkt

Deze gevel uit 1676 (Stromarkt 9) mag een barokgevel genoemd worden vanwege de rijkdom aan ornamenten (versieringen). Alleen het bovenstuk is nog origineel. Op de trappen van de gevel zijn zandstenen versieringen aangebracht, klauwstukken genoemd. Op de bovenste trap zijn twee leeuwen te zien.

Lees het hele artikel »

Hendrick de Sandra

Hendrick de Sandra is in 1619 in Amsterdam geboren en was daar eerst een welvarend koopman. Later koos hij voor een militaire loopbaan en kwam in 1657 in Deventer terecht. Van 1677 tot 1685 was hij gouverneur van de belangijke vesting Deventer. In 1676 kocht De Sandra twee naast elkaar gelegen huizen aan de (later naar hem genoemde) Sandrasteeg.

Lees het hele artikel »

Simon de Vries

In het huis Polstraat 7 woonde Simon de Vries, die leefde van 1723 tot 1793. Deze bierbrouwerszoon was een doopsgezinde hoogleraar aan het Athenaeum Illustre en een vooraanstaand Deventer patriot. Hij vertaalde diverse bekende boeken uit het Frans, Duits en Engels.

Lees het hele artikel »

Rococo-interieur van het Bouwershuis

De familie Bouwer kocht in 1726 het pand Brink 11-12, een huis dat nog steeds het Bouwershuis wordt genoemd en dat nu dienst doet als gerechtsgebouw. De statige voorgevel stamt uit de zeventiende eeuw. Inwendig werd het woonhuis door burgemeester Arnold Bouwer en zijn vrouw Geertruid van Marckel verbouwd in de achttiende eeuwse rococo-stijl.

Lees het hele artikel »

Classicistische gevel in de Polstraat

Sinds 1416 stond op deze plek in de Polstraat een oude mannenhuis voor dertien tot zestien mannen. Dit gasthuis werd in 1738 opgeheven. Het huidige pand dateert uit de zestiende eeuw. Na 1730 kreeg dit huis een nieuwe lijstgevel met hardstenen plint en een classicistische deuromlijsting en een rijke centrale dakkapel.

Lees het hele artikel »

Weesjongen

Dit beeld van een weesjongen is gemaakt door de Duitse beeldhouwer Gotfried Gerlach die in de jaren dertig van de achttiende eeuw in Deventer kwam wonen. Het bestuur van het Burgerweeshuis gaf hem opdracht twee beelden te maken die geplaatst zouden worden boven de ingangsdeur van het Burgerweeshuis.

Lees het hele artikel »

Barokke gevel aan de Brink

De gevel van het pand Brink 101 uit 1735 (nu het gebouw van V & D) bevat aan de top een overdadig versierde bekroning, in de bouwstijl van de Barok. Op de plaats van de roodwitte en geelzwarte schilden bevonden zich eerder de familiewapens van het echtpaar Van Suchtelen - ter Borch.

Lees het hele artikel »

Jordenshuis

In 1740 gaven Adriaen Sloet en zijn vrouw Frederika Grevink opdracht om een nieuwe gevel aan te brengen voor drie aaneengelegen panden in de Papenstraat (nu nr. 26). (Aan de achterzijde van het gebouw kun je nog goed zien dat het eigenlijk drie panden zijn).

Lees het hele artikel »

Stadspompen

Aan de Kleine Poot bij de Lebuïnuskerk staat verscholen in een nis van de Lebuïnuskerk deze hardstenen pomp uit de achttiende eeuw. Boven de pomp is een stenen vaas geplaatst. De pomp valt op door de aangebrachte versiering in de vorm van een ramskop met festoenen (slingers).

Lees het hele artikel »

Rococo-stijl

Het huis in de Assenstraat op nummer 8 behoorde in de achttiende eeuw toe aan stadssecretaris Herman Borgerink (1714-1790), die in 1761 twee huizen kocht om er één breed pand van te maken. Het huis heeft een bakstenen voorgevel, afgesloten door een kroonlijst met een fronton uit het midden van de achttiende eeuw.

Lees het hele artikel »

Hal stadhuis

In 1766 en in 1776 werd op de oostelijke zijmuur in de hal van het stadhuis fraai stucwerk aangebracht. Stucwerk is pleisterwerk met behulp van gips. Op de schoorsteen is het stadswapen met de adelaar en de kroon van het Duitse keizerrijk aangebracht, dat herinnert aan Deventer als Vrije Keizerlijke Hanzestad.

Lees het hele artikel »

Klokgevels

De gevel van het huis Menstraat nr. 9 is in 1771 aangebracht. Deze klokgevel verving een oudere gevel van een reeds lang bestaand huis. Het was in de achttiende eeuw heel gebruikelijk dat oudere woningen voorzien werden van een nieuwe voorgevel. Zo kreeg het huis een voornamer aanzien en de huiseigenaar toonde daarmee aan dat hij zich een voorname burger voelde.

Lees het hele artikel »

Gevel in Lodewijk XVI-stijl

Dit huis in de Assenstraat op nummer 14 werd in 1771 gebouwd in opdracht van burgemeester Coenraad Jordens. De bakstenen gevel vertoont de typische Lodewijk XVI-stijl, genoemd naar de Franse koning Lodewijk XVI, die regeerde van 1774 tot 1792. Deze stijl is een reactie op de rococo-stijl en haakt weer aan bij de strakke klassieke stijl uit de zeventiende eeuw.

Lees het hele artikel »

Porseleinen bord

Dit bord, dat gemaakt is te Meissen in Duitsland in de jaren 1772-1774, is een onderdeel van een servies dat uit vierhonderd delen bestond. Het werd door de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) aan stadhouder Willem V geschonken. Het servies is versierd met Nederlandse stads- en dorpsgezichten.

Lees het hele artikel »

Korteling

De familie Korteling bestond in de negentiende en twintigste eeuw uit een aantal bekende, begaafde kunstenaars en ambachtslieden.

Lees het hele artikel »

Joods schooltje

Op het adres Roggestraat 3-5 was van 1809 tot 1892 de eerste synagoge van Deventer gevestigd. Toen deze synagoge (het sjoeltje genoemd) te klein werd verrees er aan de Golstraat een grotere synagoge. De oude synagoge deed toen dienst als school. Hier kwamen de joodse kinderen, die op allerlei scholen zaten, regelmatig bijeen voor joods godsdienstonderwijs.

Lees het hele artikel »

Johannes van Vloten

Johannes van Vloten (geboren te Kampen in 1818) is bekend geworden als hoogleraar aan het Athenaeum Illustre van Deventer. Hij werd er in 1854 aangesteld tot hoogleraar in de Nederlandse taal- en letterkunde. Van Vloten is een bekend schrijver geworden van artikelen en boeken op de gebieden van wijsbegeerte, politiek, geschiedenis en taal- en letterkunde.

Lees het hele artikel »

Tekenacademie

in het jaar 1800 werd in Deventer een tekenschool opgericht. De tekenschool heette vanaf 1819 'Teeken-Academie-School' en was in het begin bestemd voor jonge ambachtslieden. Later werd de school ook bezocht door betalende cursisten.

Lees het hele artikel »

Nieuw Rande

Nieuw Rande is een statig buitenhuis ten noorden van Deventer. Het huis is beroemd geworden doordat Duymar van Twist het in 1853 aankocht. Hij was gouverneur-generaal van Nederlands-Indië.

Lees het hele artikel »

President Steyn

Aan de voorkant van het station staat een groot standbeeld. Dat is van president Steyn. Hij was een belangrijk politicus in zijn geboorteland Zuid-Afrika. Steyn gin een tijdje in Deventer naar school.

Lees het hele artikel »

Keizerstraat

De Keizerstraat is genoemd naar keizer Karel de Vijfde, die leefde van 1500 tot 1558. Hij werd in 1515 heer der Nederlanden en kort daarna ook koning van Spanje en keizer van het Duitse rijk. Op de plaats waar tot 1870 de oude wallen en vestingwerken lagen, verrezen brede straten met grote, statige huizen.

Lees het hele artikel »

Albert Schweitzer

Op de Brink in Deventer, voor de Penninckshoek, staat een groot bronzen beeld van een man. Dat is Albert Schweitzer.

Lees het hele artikel »

Rijkskweekschool

In 1877 werd in Deventer een van de eerste kweekscholen voor aanstaande onderwijzers en onderwijzeressen opgericht. In 1882 nam deze opleiding haar intrek in dit nieuwe gebouw aan de Singel. Achter dit gebouw stond een lagere school, de rijksleerschool genoemd, waar de aankomende onderwijzers en onderwijzeressen (de kwekelingen) konden oefenen in het lesgeven.

Lees het hele artikel »

Armenschool

In 1882 werd aan de Houtmarkt een armenschool gebouwd, ook wel klompenschool genoemd. Het was een openbare lagere school voor kinderen van arme mensen. Die kinderen gingen toen nog niet naar dezelfde school als de kinderen van rijke mensen.De openbare scholen hadden toen nog geen naam; ze werden school A, B, C of D genoemd.

Lees het hele artikel »

Deventer Dagblad

"De eer van Deventer is ermee gemoeid wanneer het nog langer van een dagblad verstoken blijft". Dat was een van de argumenten die uitgever Antonij Hoovenaar Rutgering gebruikte op 17 november 1885 om een dagblad te beginnen. De krant begon te verschijnen in een periode dat Deventer een periode van bloei doormaakte.

Lees het hele artikel »

Han van Meegeren

Han van Meegeren is een Deventer schilder. Hij wordt een landelijke bekendheid als hij in de oorlog schilderijen van Vermeer vervalst, die deskundigen niet van echte schilderijen kunnen onderscheiden.

Lees het hele artikel »

Synagoge

In 1892 werd aan de Golstraat een grote synagoge ingewijd. Daarvoor bevond zich sinds 1798 al een synagoge in de Golstraat, maar dat gebouw werd tegen het eind van de negentiende eeuw te klein. De nieuwe synagoge, ontworpen door stadsarchitect Mulock Houwer, is in de zogeheten ‘Moorse stijl’ opgetrokken.

Lees het hele artikel »

Wilhelminafontein

In 1898 werd prinses Wilhelmina ingehuldigd tot koningin van Nederland. Als herinnering aan deze gebeurtenis werd deze fontein opgericht. Er was nog een andere aanleiding voor, namelijk het gereedkomen van de Deventer waterleiding. De ontwerper van de fontein was stadsarchitect Mulock Houwer, die ook de Watertoren en de joodse synagoge ontworpen had.

Lees het hele artikel »

Bioscoop EDB

Nadat op de Deventer kermis al filmvoorstellingen in een tent waren gehouden, werd in 1911 de eerste Deventer bioscoop (EDB) geopend in de Smedenstraat. Kort daana volgden bioscopen Luxor aan de Brink en Cinema Palace in de Lange Bisschopstraat. Bioscoop Luxor werd gebouwd in de typische stijl van de Amsterdamse School en is een rijksmonument.

Lees het hele artikel »

Openbare Bibliotheek

Lange tijd was het lezen van boeken alleen gebruikelijk bij de meer ontwikkelde mensen. In 1891 was er een Deventer Leeskabinet opgericht, dat in sociëteit De Hereeniging gehuisvest was. Maar al spoedig vond men dat lezen goed was voor iedereen. Daarom werd in 1918 de Openbare Bibliotheek aan de Brink opgericht.

Lees het hele artikel »

Go Ahead landskampioen 1917

In 1916 speelde Go Ahead om het kampioenschap van Nederland. Helaas werd de finale verloren maar het jaar daarop lukte het wel en werd Go Ahead voor het eerst kampioen van Nederland. Daarna werd de club nog drie keer kampioen van Nederland en wel in 1922, 1930 en 1933.

Lees het hele artikel »

Hogeschool IJselland Saxion

Een hogeschool is een school voor hoger beroepsonderwijs. Deventer kent al acht eeuwen hoger onderwijs. Het begon in de twaalfde eeuw met de kapittelschool, die verbonden was aan de Lebuinuskerk. In 1375 ging deze school over in de Latijnse stadsschool.

Lees het hele artikel »

Molukse kerk

In het begin van de jaren vijftig, na het zelfstandig worden van Indonesië, kwamen veel Molukkers naar Nederland en naar Deventer. Nadat ze eerst in een 'kamp' in Teuge waren ondergebracht, kwamen ze in 1954 in de wijk Keizerslanden te wonen, waar speciaal voor hen door de gemeente 78 woningen waren gebouwd.

Lees het hele artikel »

Etty Hillesum Centrum

Het Etty Hillesum Centrum, opgericht op 5 mei 1996, is gevestigd in het gebouw dat van 1799 tot 1892 in gebruik was als Joodse Synagoge. Daarna deed het gebouw dienst als sjoel (Joodse school) en nog later als bioscoop. Doel van het Etty Hillesum Centrum is het schenken van aandacht aan de geschiedenis van de Deventer Joden en in het bijzonder aan Etty Hillesum.

Lees het hele artikel »

Moskee

In de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw ontstond er in Deventer een groot gebrek aan arbeidskrachten. Nadat men eerst gastarbeiders uit landen als Spanje, Italië, Joegoslavië en Marokko had aangetrokken, kwam er eind jaren zestig een stroom van arbeiders uit Turkije op gang.

Lees het hele artikel »