Godsdienststrijd 16e eeuw

Ook in Deventer is het lang niet altijd zo geweest dat alle godsdienstige groepen dezelfde rechten hadden.
In 1529 werden in Deventer voor het eerst bepalingen afgekondigd over ketterijen en geoorloofde boeken. Een ketter was iemand die de regels van de heersende godsdienst niet wilde navolgen. Het was in een tijd dat de nieuwe protestantse godsdienst, vooral die van Calvijn, grote invloed kreeg.
De eerste vervolgden waren de wederdopers. In 1571 werd vor het eerst een aantal van hen in het openbaar ter dood gebracht op de Brink.
Voor joden was het verboden om zich in de stad te vestigen. Katholieken, Lutheranen (aanhangers van de hervormer Luther),en doopsgezinden mochten vanaf 1591 hun geloof niet meer in vrijheid belijden. Ze kwamen in schuilkerken bijeen. De bestaande kerken kwamen in handen van de calvinisten, die veel voorrechten genoten. Alleen zij mochten in het onderwijs en in het stadsbestuur belangrijke functies bekleden.
In 1580 werden in katholieke kerken grote vernielingen aangericht. Deze gebeurtenis noemen we de beeldenstorm. Sommige van die vernielingen zijn nu in de Groe of Lebuinuskerk nog te zien.
Na de komst van de Fransen in 1795 kwam er voor alle godsdienstige groepen dezelfde vrijheid. Katholieken kregen de Broederenkerk terug, doopsgezinden kregen een eigen kerkgebouw in de Penninckshoek en joden mochten een synagoge bouwen, eerst in de Roggestraat en later in de Golstraat. Alleen de aanhangers van de joodse godsdienst zouden nog weer vervolgd worden. Dat was tijdens de duitse bezetting in 1940-1945.

Verw. 1: Bisschopsstad; verw. 2: Jacobus Revius; verw. 3: Lebuinuskerk; verw. 4: wederdopers

Dit artikel hoort bij:

de-tijd-van-ontdekkers-en-hervormers-1500-1600
oorlogvrede
cultuur
persoon
voorwerp